Bu hafta derste sırasıyla Ronald Dworkin’in hukuk anlayışı, Tarihsel Hukuk Okulu ve hukuki realizm konuları işlenecektir.
Bu bağlamda aşağıdaki soruları düşünebilirsiniz?
- Etkili olmayan bir hukuk kuralı, kural olarak geçerli olabilir mi?
- (Eleştirel etik) ilkeler ile hukuk arasındaki ilişki nedir?
- Hukukun özü, akıldan mı kaynaklanır yoksa tarihten / gelenekten mi?
HUKUK FELSEFESİ, HUKUK SOSYOLOJİSİ VE HUKUK METODOLOJİSİ BLOGU 
1. Hukuk kuralları yasa koyucular tarafından toplumsal düzenin sağlanması amacıyla oluşturulan kurallardır. Bu kurallar insanlar arasında veya insanlarla devlet arasındaki ilişkileri düzenlemektedir. Hukuk kuralları yapıldıkları anda etkin olmayacak şekilde düzenlenebileceği gibi zaman içerisinde de etkisiz hale gelebilirler. Önemli olan hukuk kuralının neden bu duruma geldiğidir. Austin hukuk kurallarını ‘ egemenin halkı üzerinde buyruğu ’ olarak tanımlamış ve egemen tarafından getirilen tüm kuralları hukuk kuralı saymıştır. Ancak zaman içerisinde Nazi Almanya’sında oldu gibi bu görüşün hukuk katliamlarına sebep olduğu görülmüş ve pozitivistlerin bu düşüncesi hukuk kuralları oluşturulurken doğal hukuktan etkilenmesi gerekir şeklinde evrilmiştir. Bana göre etkili olmayan bir hukuk kuralı da kural olarak geçerlidir. Çünkü halen yürürlükte ve pozitif hukukun bir parçasıdır. Önemli olan hukuk kurallarını oluştururken bazı etik değerlerin göz önünde bulundurularak kuralın oluşturulması ve halkın benimseyerek kurala sahip çıkmasının sağlanmasıdır. Zaman içerisinde etkinliğini yitiren kuralların da güncellenerek ya da gerekmiyorsa kaldırılarak etkin olmayan hukuk kuralları yığını oluşması engellenmelidir.
2. İlkeler ile hukuk arasındaki ilişki R. Dworkin tarafından geliştirilmiştir. Dworkin pozitivistlerin savunduğu yazılı hukuk kurallarının hukukun tek kaynağı olduğu görüşünün özellikle 2. Dünya Savaşı sonrası önemini yetirdiğini, Nazi Almanya’sında birçok hukuk ihlalinin meydana geldiğini, bu sebeple hukuk kurallarının bazı etik ilkelere bağlı olması gerektiğini savunmuştur. Bu ilkelerin hukuk sistemi içerisinde yer alması ve hakimlerin vereceği kararlarda rehber olması gerektiği üzerinde durmuştur. Bu sayede hukuk kurallarının toplum tarafından da benimseneceğini ve hukuki belirsizliklerin ortadan kalkacağını savunmuştur. Dworkin bu teorisi yasa koyucunun yasama, hâkimlerin yargı faaliyeti esnasında rehber edinmeleri gereken ilkeler olması gerektiği üzerinedir.
3. Hukuk özü doğal hukuktan yani akıldan kaynaklanır. Çünkü insanın var olduğu dönemden önce önünde rehber edinebileceği bir düzen yoktu. Önceleri kolektif bilince sahip olmayan topluluk halinde yaşayan insan aklı sayesinde hayatta kalmayı başarmış, iş bölümü yapmayı öğrenmiş ve toplumun gelişmesi ile birlikte toplumsal hayatı düzenleyen kurallar geliştirmiştir. Tabi bu konuda farklı görüşler de vardır. Savigny’ e göre hukukun özü tarihten gelir. Savigny Tarihsel Hukuk Okulu’ nun temsilcilerindendir. Ona göre hukuk kuralları akla dayalı olarak bulunamaz. Hukuk kuralları Roma Hukuk kurallarının alınarak günümüze göre uyarlanıp yürürlüğe konulması ile oluşturulmalıdır. Benim şahsi fikrim hukukun özünün akla dayandığı yönündedir.